1/2
BÖBREK NAKLİ BİLGİLENDİRME FORMU
Böbrek Nakli nedir ?
Böbrek nakli başka bireyin böbreğinin diyaliz hastasına veya böbrek fonksiyonları
ileri derecede azalmış( GFR < 20 ml/dk )hastalara nakledilme işlemidir. Genel olarak iki
şekilde yapılmaktadır. Yaşamını yitirmiş bireyden alınan organın nakledilme işlemine
“kadavradan böbrek nakli” denmektedir. Diğer yöntem ise canlı vericiden alınan böbreğin
nakil işlemidir. Böbrek nakli tıbbi bir engel olmadığı takdirde her diyaliz hastasına yapılabilir.
Ancak 70 yaş ve üzerindeki nakil adayları çok daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmelidir.
Bu nedenle aşağıda sıralanan tıbbi engeli olmayan her diyaliz hastası organ nakil merkezine
müracaat etmelidir.
Böbrek Nakline Kesin Engel Teşkil Eden Durumlar:
• Kanser hastalığı
• Aktif AİDS
• Aktif tüberküloz
• Aktif hepatit veya siroz
• Ciddi vasküler hastalık
• Aktif intravenöz ilaç bağımlılığı
• 5 yıldan az yaşam beklentisi
• Yeni geçirilmiş Miyokard Enfarktüsü
• Son dönem kalp, akciğer ve karaciğer yetmezliği
Bunun yanında kesin engel teşkil etmemekle birlikte aşırı zayıf veya şişman hastalarda
ve sigara içicilerinde böbrek nakli sorun yaratabilir. Bazı transplantasyon merkezleri sigara
içen hastalarda kesinlikle böbrek nakli yapmamaktadır.
Dünyada böbrek nakillerinin çoğunu kadavradan yapılan böbrek nakilleri
oluşturmaktadır. Ülkemizde ise bunun tersine, kadavradan nakil, toplam nakil sayısının %20-
30`nu oluşturmaktadır. Bu nedenle organ nakli sayısını artırmanın birinci yolu kadavradan
alınan organ sayısını artırmaktır.
Canlı Vericili Böbrek Nakli:
18 yaşını bitirmiş, akli dengesi yerinde olan herkes akrabasına böbreğini verebilir.
Yakınlarına böbrek bağışlayacak kişilerin yasal olarak dört derece akrabalık içersinde
bulunması gerekmektedir. Dört dereceden daha uzak akrabalık ilişkisi olması
durumunda ancak etik kurulların onayladığı nakiller gerçekleştirilmektedir.
Kimler Böbrek Vericisi Olamaz?
• Kanser hastaları
• HİV virüsü taşıyanlar
• Tansiyon hastaları
• Şeker hastaları
• Böbrek hastaları
• Hamileler
• Başka bir organ yetmezliği olanlar
• Kalp hastaları
2/2
Canlı böbrek nakli kararı verilirken böbrek verecek olan kişi çok detaylı tetkik ve
uzman değerlendirmesinden geçer. Kendini sağlıklı bilen kimseler arasında her üç
kişiden birinde böbrek bağışlamak için uygun olmadığı bir durum tespit edilir.
Verici adaylarında yaş aralığı 18–65 kabul edilmesine rağmen üst sınır kişinin sağlık durumu
ve böbrek fonksiyonlarının durumuna göre daha yüksek olabilir. Kadavradan yapılan
nakillerin başarılı olması için kan grubu uyumu yanında doku uyumu da gerekmektedir.
Canlıdan yapılan nakillerde doku uyumu eski önemini kaybetmiştir. Kan grubu uyumu ise
önemlidir.
Doku tipi insana anne-babadan kalıtım yolu ile geçen ve tüm hücrelerin yüzeyinde
bulunan antijenlerdir. Doku tipini oluşturan üç temel doku tipi antijeni mevcuttur A, B ve DR.
Her bireyin biri anneden, biri de babadan gelen 2A, 2B ve 2DR olmak üzere toplam altı
değişik antijeni bulunmaktadır. Kadavradan yapılan nakillerde bu altı antijen arasındaki uyum
ne kadar fazla ise böbreğin çalışma şansı da o kadar yüksektir ve DR uyumu mutlaka
aranmaktadır. Organ nakli merkezine müracaat eden adaylara ayrıntılı birçok tetkik
yapıldıktan sonra nakil için engel olmadığı takdirde kişi transplantasyon adayı olarak kabul
edilmektedir.
Yukarıdaki bilgiler böbrek nakli konusunda genel bilgileri içermekte olup daha
ayrıntılı bilgi müracaat edilen organ nakil merkezi tarafından sağlanabilir.
Yukarıda yazılı bilgileri okudum ve anladım. Bu bilgilerle ilgili olarak ………………..
Diyaliz Merkezi yetkilileri tarafından bana ayrıca sözlü olarak açıklama yapıldı.
Tarih: ………/………./…………
Sorumlu Hekim / Sorumlu Hemşire Hasta
Adı Soyadı – İmzası Adı Soyadı - İmzası
…………………………………… …………………………….